مکان یابی ژنهای کمی مقاومت به خشکی انتهای فصل در جو

تنش خشکی یکی از عوامل اصلی محدود کننده عملکرد جو در بسیاری از کشورهای در حال توسعه در سراسر جهان است. شناسایی نشانگرهای مولکولی متصل به ژن های کنترل کننده مقاومت به خشکی در جو، یکی از روشهای اصلاحی در جهت بهبود راندمان عملکرد می باشد. صفات فیزیولوژیک مرتبط با تنش خشکی، کنترل ژنتیکی کمی و بسیار پیچیده دارند و توسط تعداد زیادی ژن کنترل می شوند. در این پژوهش که طی دوسال، در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان انجام گرفت، پس از ارزیابی 10 لاین والدی جمعیتهای لاین های خویش آمیخته نوترکیب و دبل هاپلوئیدها و انتخاب دولاین والدی دارای حداکثر تفاوت برای صفات فیزیولوژیک مورد نظر، تجزیه و تحلیل مکان صفات کمی (qtl) کنترل کننده صفات فیزیولوژیک مهم مرتبط با تنش خشکی در 94 لاین جمعیت دبل هاپلوئید جو owb حاصل از تلاقی دو لاین والدی rec×dom صورت گرفت. تعداد 5 qtl، برای صفت محتوای کلروفیل، بر روی چهار کروموزوم 6، 4، 2 و 1، تعداد 4 qtl برای صفت هدایت روزنه برگ بر روی سه کروموزوم 7، 6 و 2 در سه مرحله اندازه گیری و برای صفت سرعت فتوسنتز برگ، یک qtl بر روی کروموزوم 4، برای صفت سرعت تعرق تعداد 3 qtl، در کروموزوم 2 و 5 و همچنین برای صفت غلظت co2 یک qtl بر روی کروموزوم 1، پس از القای تنش خشکی انتهای فصل، مکان یابی گردید. نتایج نشان داد که در مراحل مختلف رشد و نمو گیاه جو، بیان ژنهای مرتبط با صفات فیزیولوژیک فوق در اثر متقابل با شرایط محیط تغییر می کند.